13 April, 2016

भोग

वय वर्षे ??? अं .... काहीही... लहानच आहे पण ती वयात आलेली आहे इतकं पुरेसं आहे. तिच्यानंतरच्या अजुन तिघी... दिसायला तशी बारीकच पण हवी तिथे आणि हवी तशी भरलेली. लोकांनी दिलेल्या ढगळ कपड्यांतुनही ते दिसतंच की वखवखलेल्या नजरांना... आई-बापांच्या जिवाला नस्ता घोर ! मनाने काहीशी अल्लड, लोकांच्या भाषेत अकलेने कमी.

अशातच दुरच्या गावी लग्न ठरलं तिचं. दोन दिर आणि रोजचा आला-गेला... आई-बाप अकाली गेले होते. बिच्चारी तिघं मुलं एकमेकांच्या आधारानेच वाढली. पण एकुणातच भरगच्च कुटुंब(?) तिच्या मनात प्रसंगाला साजेशी उलघाल...

दिवस उजाडला... लग्न लागलं... आणि दिवस मावळला... रात्र आली.


स्वत:शीच लाजत, स्वत:ला जमेल तसं मेहनतीने शृंगार केला. खोलीत आली. खिडकीशी उभी राहिली... पावलं वाजली... दणकट हात पडला... केलेला शृंगार ओरबाडुन काढत हवं तसं ओरबाडलंन त्याने. सारं काही मिळुन काही मिनिटंच... झाल्या प्रकाराने ती हादरलीच. अंगावरच्या कपड्याचं भान केव्हाच सुटलेलं... तो बाहेर गेलेला तिला समजलं पण डोळे देखील उघडुन बघावं इतकीही ताकद नव्हती...



आणि पुन्हा पावलं वाजली... काहीसं भान आलेली ती कपडे सावरणार तोच पुन्हा.... पण यावेळचा स्पर्श वेगळा होता. काहीसा अजुनच राकट. थोडा जास्तच वेळ लागला का? पण त्या चेहर्‍याकडे देखील तिला पाहता आलं नाही. शक्तीपात होऊन तशीच पडुन राहिली. रात्र सरत होती. पण संपली नव्हती. ती स्फुंदत स्फुंदत खोलीच्या एका कोपर्‍यात बसुन राहिली.



बराच वेळ गेला. पुन्हा पावलं वाजली. मान वर करुन बघण्याऐवजी तिने अजुनच पाय जवळ घेतले. हात गुढघ्यांजवळ घट्ट बांधले. आणि मान खाली खुपसली. जणु काही असं केल्याने जवळ येणारी पावलं दुर जाणार होती. तिच्या उघड्या खाद्यांना हातांचा स्पर्श झाला. हा अजुनच निराळा !!! त्या हातांनी तिला धरुन उभं केलं, जणु पडलेली वस्तु उभी करावी अगदी सहजच असं. मग पुन्हा तेच... पण यानंतर थोडं वेगळं काही झालं. त्याने मग तिला समोर बसवलं. तिच्या गालांमध्ये कडक बोटं रुतवुन तो बर्फासारखा थंड आणि धारदार आवाज इतकंच म्हणाला.



“कुठे बोलशील तर मरशील. याचसाठी आलीस तु. लक्षात ठेव, तुझ्यानंतर अजुन तिघी आहेत. आणि हो, दिवसा आमच्या पोटा-पाण्याचं बघा.”

सभ्य (?)



स्नेहाला आपल्या बुध्दीमत्तेचा तसा सुप्त अहंकारच होता. कधीतरी तो शब्दांतुन व्यक्त व्हायचादेखील. तयार होता होता ती नकळत पुन्हा स्वत:कडे पाहत राहिली.

...

लहानपणी काळा-सावळा रंग आणि उंच मान यामुळे अनेक नावांनी तिला चिडवायचे ते आठवुन तिचंच तिला हसु आलं. आणि आज... आज तिच्या कॉर्पोरेट विश्वात तिला जरा बाचकुनच असतात. आई-बाबांच्या रोजच्या कटकटीमुळे तिने बर्‍याच ठिकाणी अर्थातच ऑनलाईन नाव नोंदवलं होतं आणि अधुन मधुन जमेल तसं मुलांना भेटायचं कामही करत होती. अशातच तिला त्याचं नाव दिसलं. अमृत ! नाव असलेल्या कंपनीत नोकरी करुन पोटा-पाण्यापुरतं कमवत होता. स्वत:चं घर होतं. बाकी सारेच रकाने रिकामे होते. जात-धर्म आणि आई- बाबांच्या रकान्यात मात्र “नॉट अ‍ॅप्लिकेबल” होता. तिला कुतुहुल वाटुन तिने त्याचा स्वत:विषयीचा रकाना वाचला. तिथे फक्त एक ओळ होती. “मुलगी कोणत्याही जाती-धर्माची चालेल.” तिचं कुतुहल अजुन चाळवलं गेलं. तिने त्याला फोन लावला आणि स्वत:बद्दल जुजबी बोलुन घाईने आपण भेटुयात का असंच विचारलं. जागा-वेळ ठरली.

...

आईची हाक ऐकायला आली आणि ती भानावर आली. घाई-घाईने निघुन ती कॉफीशॉपमध्ये पोचली. अमृत आलाच. त्याला ती क्षणभर पाहतच राहिली. रापलेला ओबड-धोबड चेहरा, हॅंगरला अडकवावा तसा धुवट टी-शर्ट आणि तशीच जिन्स, लक्षात येण्याजोगी कमी उंची आणि अतिशय कृश अंगकाठी... त्याला बहुदा अशा नजरेची सवय असावी. ‘अगदीच पाप्याचं पितर आहे हा. सांगितलेली पगाराची रक्कम तरी खरी असेल का?’ तिच्या मनात आलं. पुढच्या औपचारीक गप्पांमध्ये तो अनाथ आहे आणि काहीसा चाचरत, इकडे-तिकडे बघत बोलतो हेही तिच्या लक्षात आलं. अखेरीस इतका वेळ दाबुन ठेवलेला प्रश्न तिने विचारलाच. “पण अमृत, समजायला लागलं आणि तु आश्रमातुन बाहेर पडलास. मग तु इतका मोठ्ठा कसा झालास? शिक्षण वगैरे?”
प्रश्नामागचा तिचा काहीसा खोचक स्वर त्याला उमजला. तो चमकला. मनात उसळलेल्या अनेक भावनांवर ताबा ठेवत शक्य तितक्या स्थिर ठाम आवाजात म्हणाला, “रस्त्यावर कुत्र्यांची पिल्लं जन्माला येतात आणि मोठी होतात. कोणाचं लक्ष देखील जात नाही त्यांच्याकडे. थेट बोलायचं तर लहान अर्भकाला वेळेवर दुध-पाणी मिळालं तर तेही मोठं होतंच. निसर्गनियम आहे हा.” खाडकन मुस्काटात बसल्यासारखी ती बसुन राहिली. क्षणभराने भानावर आली तेव्हा अमृत समोर नव्हता. पण त्याने दोघांच्या कॉफीचे पैसे दिले होते आणि स्नेहाच्या सभ्य म्हणवल्या जाणार्‍या समाजाचा नियम पाळला होता.